Các mụn nước zona thần kinh có thể mọc ở bất cứ đâu trên da và gây ra tình trạng nóng rát, đau nhức, ngứa ngáy khiến bạn vô cùng khó chịu. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về các vị trí “ưa thích” của mụn nước zona và các phương pháp điều trị giúp bệnh mau khỏi qua bài viết dưới đây.
Nguyên nhân mụn nước zona thần kinh là gì?
Nguyên nhân gây ra mụn nước zona thần kinh là do virus Varicella-zoster thuộc nhóm Herpes virus. Bất kỳ ai đã từng bị thủy đậu đều có nguy cơ mắc bệnh zona thần kinh.
Sau khi bạn khỏi bệnh thủy đậu, virus không hoàn toàn bị tiêu diệt mà một phần nhỏ sẽ xâm nhập vào hệ thần kinh, tồn tại ở dạng thể ngủ trong nhiều năm.
Khi gặp điều kiện thuận lợi (hệ miễn dịch suy yếu, căng thẳng,...), virus tái hoạt động trở lại và di chuyển dọc theo các đường thần kinh đến da của bạn, gây ra tổn thương là các mụn nước zona.
Nguyên nhân bị zona thần kinh là do virus Varicella-zoster
Các vị trí mọc mụn nước zona thường gặp
Zona thần kinh có thể mọc ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể. Tuy nhiên, có một số vị trí mà các mụn nước zona thường rất hay xuất hiện như lưng, mặt, chân, tay, tai… Cụ thể như sau:
Zona ở lưng, tay, chân
Các mụn nước zona thần kinh ở tay, chân và lưng thường lành tính, không quá nghiêm trọng và ít khi để lại biến chứng nguy hiểm nếu được điều trị đúng cách.
Triệu chứng đặc trưng ở vị trí này là người mắc bị mẩn đỏ, ngứa ngáy. Sau đó vài ngày, mụn nước zona xuất hiện đơn lẻ hoặc có thể tập trung thành từng đám gây đau rát và khó chịu.
Tuy mụn nước zona mọc ở tay, chân và lưng ít khi gây nguy hiểm nhưng bạn cũng không nên chủ quan mà lơ là việc điều trị. Zona ở các vị trí này có thể dẫn tới một số biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng da hoặc thậm chí là đau dây thần kinh.
Zona ở mặt
Các dấu hiệu của zona ở mặt chủ yếu là xuất hiện mụn nước quanh miệng, mắt, má và trán. Đây đều là các vùng nha nhạy cảm, rất dễ để lại sẹo nếu bạn không chăm sóc đúng cách.
Trong tất cả vị trí tổn thương ở mặt thì mọc mụn nước zona quanh mắt là tình trạng nghiêm trọng nhất và cần được điều trị y tế. Nếu không được điều trị sớm thì có thể dẫn đến giảm thị lực nặng, thậm chí là mất thị lực vĩnh viễn.
Zona ở mắt thường khởi phát bằng cảm giác nóng rát hoặc ngứa ran vùng xung quanh mắt. Vài ngày sau, các mụn nước zona bắt đầu xuất hiện gây ra triệu chứng bao gồm:
- Đau, bỏng rát khu vực xung quanh mắt.
- Viêm giác mạc, mống mắt.
- Sụp mí mắt.
- Giảm thị lực.
- Mắt chảy ra nhiều dịch.
- Cộm mắt (cảm thấy có dị vật mắc trong mắt).
- Sợ ánh sáng mạnh.
Mụn nước zona mọc ở mắt có thể gây ra mất thị lực vĩnh viễn
Zona ở tai
Zona ở tai thường khá nguy hiểm do nó ảnh hưởng đến hệ thống dây thần kinh trên mặt mặt. Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn thấy các dấu hiệu của zona tai bao gồm:
- Đau dữ dội, cảm giác như bị bỏng rát ở xung quanh một hoặc cả hai tai.
- Các mụn nước zona mọc trên vành tai hoặc đôi khi có thể mọc bên trong ống tai.
- Yếu hoặc liệt cơ mặt (khó mỉm cười và nhắm hoàn toàn một mắt hoặc đôi khi không cử động được các cơ ở một bên mặt).
- Giảm thính lực, ù tai.
- Đau đầu, chóng mặt, mất thăng bằng khi di chuyển.
Zona ở trong miệng
Trong một số trường hợp, mụn nước zona còn có thể mọc ở bên trong miệng thậm chí là trong cổ họng, gây ra cảm giác vô cùng đau đớn, khó chịu. Điều này khiến bạn mất cảm giác thèm ăn, dẫn tới suy nhược do thiếu chất dinh dưỡng.
Các mụn nước zona ở miệng rất dễ gây ra tình trạng nhiễm trùng. Vậy nên, việc giữ vệ sinh răng miệng đúng cách là rất quan trọng. Bạn cần cẩn thận không dùng bàn chải đánh răng chà sát quá mạnh gây kích ứng mụn nước, điều này có thể làm chậm quá trình lành và khiến cơn đau nặng thêm.
Mụn nước zona ở trong miệng khiến bạn vô cùng đau đớn
Các dấu hiệu bệnh zona sắp khỏi
Dấu hiệu bệnh zona sắp khỏi là các mụn nước zona hóa đục, vỡ ra và chảy dịch bao quanh các tổn thương rồi khô lại, đóng thành vảy tiết. Vảy này tồn tại trên da trong vòng vài tuần rồi rụng, có thể để lại sẹo tròn, màu bạc trên da.
Nếu được chăm sóc đúng cách thì zona thần kinh sẽ khỏi trong vòng 3-4 tuần. Đối với những trường hợp mắc zona thần kinh có kèm biến chứng nhiễm trùng da thì thời gian hồi phục có thể kéo dài hơn.
Khi các mụn nước vỡ ra, bạn cần lưu ý tránh chạm vào hoặc làm lan ra các vùng da bên cạnh. Nguyên nhân là do trong các dịch tiết ra từ mụn nước zona có chứa rất nhiều virus nên có thể gây lây nhiễm chéo sang các vùng da lành.
Hướng dẫn điều trị zona đúng cách
Hiện nay, chưa có thuốc để điều trị dứt điểm zona thần kinh. Vậy nên, sử dụng thuốc để làm giảm triệu chứng, chăm sóc và làm sạch các mụn nước zona hàng ngày là biện pháp được ưu tiên hàng đầu.
Điều trị zona bằng thuốc
Bác sĩ có thể kê đơn phối hợp một hoặc nhiều thuốc để giảm bớt các triệu chứng và rút ngắn thời gian nhiễm trùng. Các thuốc có thể bao gồm:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Một số thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ khá nghiêm trọng (acyclovir có thể gây các phản ứng thần kinh, ibuprofen có thể gây loét dạ dày tá tràng…), vậy nên bạn cần phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tuân thủ đúng theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ.
Trường hợp xuất hiện các tác dụng không mong muốn hoặc nổi dị ứng khi sử dụng thuốc, hãy ngưng dùng ngay và liên hệ với bệnh viện/ cơ sở y tế để được hỗ trợ kịp thời.
Acyclovir là thuốc trị zona thần kinh thường được bác sĩ sử dụng
Làm sạch da để điều trị zona
Làm sạch da hàng ngày đóng vai trò rất quan trọng trong việc giảm nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn và thúc đẩy hồi phục các tổn thương.
Bạn có thể tắm rửa sạch sẽ bằng nước mát, sử dụng một số loại sữa tắm hoặc sữa rửa mặt dịu nhẹ để giúp loại bỏ các tế bào da chết và virus bám trên da. Cần chú ý, tuyệt đối không sử dụng xà phòng và cần tránh chà xát mạnh vào các mụn nước zona vì việc này sẽ khiến bạn càng thêm đau rát.
Để ngăn ngừa tổn thương không bị nhiễm trùng thì làm sạch da bằng tắm rửa sạch sẽ là chưa đủ. Thông qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm ra hoạt chất nano bạc có tác dụng chống khuẩn, kháng viêm và chống oxy hóa vượt trội.
Cụ thể, nghiên cứu mới nhất tại Viện Hàn Lâm và Khoa học Việt Nam đã chỉ ra: Nhờ vào công nghệ nano chia phân tử bạc thành những hạt có kích thước siêu nhỏ từ 1-100 nm, nano bạc đem lại khả năng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn, vi nấm gây bệnh ngay khi vừa tiếp xúc.
Bên cạnh đó, chuyên gia cũng khuyến cáo bạn nên sử dụng các loại sản phẩm có sự kết hợp đặc biệt giữa nano bạc với những thành phần khác như dịch chiết neem, chitosan, kẽm salicylate,... để mang lại công dụng tăng cường kháng khuẩn, làm sạch da toàn diện và giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh zona thần kinh.
Nano bạc giúp kháng khuẩn vượt trội, phòng ngừa nhiễm trùng mụn nước zona
Cách ngăn ngừa bệnh zona tái phát
Hệ miễn dịch bị suy giảm là nguyên nhân sâu xa dẫn đến zona thần kinh tái phát thường xuyên. Do đó, tăng cường sức đề kháng, bảo vệ cho cơ thể là việc làm thiết yếu để ngăn ngừa zona thần kinh tái phát.
Hiện nay, việc sử dụng thảo dược thiên nhiên để phòng ngừa và hỗ trợ giảm các biểu hiện của bệnh zona thần kinh là một xu hướng mới được nhiều người ưu tiên lựa chọn bởi sự an toàn và lành tính đối với cơ thể. Các loại dược liệu thường được sử dụng bao gồm:
- Cao lá neem: Dịch chiết từ lá neem có tác dụng ức chế virus và hỗ trợ tăng cường tái tạo các tế bào da bị tổn thương nên được ứng dụng trong nhiều chế phẩm ngoài da, giúp làm sạch và thúc đẩy mụn nước zona hồi phục nhanh hơn.
- Cao lá xoài: Vào những năm 70 của thế kỷ trước, các nhà khoa học Liên Xô đã tìm thấy hợp chất mangiferin trong lá xoài có công dụng ức chế sự phát triển của virus Varicella-zoster - nguyên nhân gây thủy đậu và zona thần kinh.
- Cao bạch chỉ: Rễ của cây bạch chỉ nổi tiếng với công dụng giảm đau hiệu quả. Tuy nhiên, ít ai biết đến loại dược liệu này còn mang lại công dụng kháng khuẩn, chống viêm và kiềm chế sự phát triển của nhiều loại virus. Do vậy, chiết xuất cao bạch chỉ được sử dụng trong nhiều bài thuốc hỗ trợ làm giảm triệu chứng, ngăn ngừa bội nhiễm khi mắc zona thần kinh và các bệnh khác do virus gây ra.
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng phối hợp giữa cao lá neem, cao lá xoài cùng với một số dược liệu khác như cao nhọ nồi, cao tạo giác thích… để giúp nâng cao sức đề kháng và tăng cường hệ miễn dịch một cách toàn diện hơn.
Cao lá xoài giúp phòng ngừa zona thần kinh tái phát
Zona thần kinh có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời. Vậy nên, bạn cần có biện pháp điều trị sớm ngay khi có biểu hiện zona thần kinh trên da. Nếu còn vấn đề gì còn băn khoăn, hãy đừng quên đăng ký để lại bình luận ở bên dưới để được các chuyên gia của chúng tôi giải đáp cụ thể hơn.