Bệnh sởi và tất tần tật kiến thức liên quan bạn cần biết

Sởi là bệnh truyền nhiễm vô cùng nguy hiểm với tốc độ lây lan nhanh, dễ bùng phát thành dịch trên toàn cầu. Mặc dù bắt đầu với những triệu chứng nhẹ như sốt, ho, phát ban, nhưng biến chứng do sởi gây ra lại vô cùng nghiêm trọng. Bài viết dưới đây là tất tần tật kiến thức bạn cần biết về căn bệnh nhiều rủi ro này.

Định nghĩa và nguyên nhân gây bệnh sởi

Sởi là bệnh truyền nhiễm, có khả năng lây lan nhanh và dễ bùng phát thành dịch. Đây là căn bệnh vô cùng nguy hiểm, gây ra bởi virus Morbillivirus (MeV) – thuộc họ Paramyxoviridae, với các dấu hiệu sốt, ho, sổ mũi sau đó là phát ban đặc trưng. 

Bệnh sởi có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng đa phần xuất hiện ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. 

Sởi bùng phát thành dịch trên toàn cầu, lý do là gì?

Theo thống kê của WHO năm 2018, trên thế giới có gần 10 triệu ca mắc sởi cùng với hơn 140.000 người tử vong. Sởi bùng phát thành dịch trên toàn cầu với số ca mắc đáng kinh ngạc, vậy lý do là gì? Câu trả lời là do sởi rất dễ lây lan chỉ bằng việc tiếp xúc giữa người với người. Theo ước tính, một người mắc sởi có thể lây cho 9 đến 18 người khác. 

Con đường lây lan chủ yếu là các giọt bắn dịch tiết đường hô hấp của người bệnh khi nói chuyện, giao tiếp ở cự ly gần. Ngoài ra, những giọt này có thể bám lên bất kỳ bề mặt đồ vật nào như tay nắm cửa, đồ chơi,... và vô tình lây bệnh cho người khác nếu họ không may chạm vào. Điều đặc biệt hơn nữa là virus sởi có thể tồn tại ở môi trường bên ngoài cơ thể khá lâu (hơn 2 tiếng), làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh.

Bệnh sởi rất dễ bùng phát ở những nơi đông người như công viên, trường học, lớp trông trẻ, khu tập thể có mật độ dân số lớn… 

Trên thế giới có gần 10 triệu ca mắc sởi cùng với hơn 140.000 người tử vong

Triệu chứng điển hình của bệnh sởi

Virus sởi xâm nhập vào cơ thể, gây ra các biểu hiện đặc trưng theo từng giai đoạn, trong đó thời kỳ ủ bệnh kéo dài 7-14 ngày mà không có triệu chứng. 

Điểm danh 6 triệu chứng đặc trưng của sởi

Khoảng 7 đến 14 ngày sau khi virus xâm nhập vào cơ thể, người bệnh trải qua những triệu chứng điển hình của sởi như sau: 

• Sốt cao: Người mắc bệnh sởi dễ bị sốt cao (có thể lên tới 40 độ C). 
• Ho: Chủ yếu là ho khan.
• Sổ mũi: Người bệnh có thể bị chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi.
• Triệu chứng của viêm kết mạc: Đỏ mắt, đau mắt, chảy nước mắt nhiều. 

Sau khi những triệu chứng đầu tiên như sốt, ho, chảy nước mắt, nước mũi xuất hiện được 2-3 ngày, biểu hiện đặc trưng của sởi sẽ xuất hiện với các đốm trắng nhỏ xung quanh miệng (hay còn gọi là Koplik). Những đốm này được coi là dấu hiệu chỉ điểm bệnh sởi, đặc biệt là trẻ em. 

Từ 3 đến 5 ngày sau khi có triệu chứng, phát ban sẽ bùng phát với những chấm đỏ điển hình ở trán, sau tai, trên mặt rồi lan xuống cổ, tay, chân và toàn thân. Các nốt ban sởi sau một thời gian sẽ mất, bong vảy và để lại thâm trên da. 

Triệu chứng phân biệt sởi với các bệnh ngoài da khác

Triệu chứng phân biệt bệnh sởi với các bệnh ngoài da khác là đặc điểm của nốt mụn phát ban. Ví dụ như:

• Với sốt phát ban thông thường, những nốt ban có màu hồng, mịn, không để lại vết thâm.
• Với rôm sảy, các nốt mụn có màu đỏ, mịn, sáng và xuất hiện đồng loạt trên cơ thể, sau khi khỏi không để lại vết thâm. 

Ngược lại, với phát ban dạng sởi, những nốt mụn này sẽ nổi sần trên bề mặt da, lan theo thứ tự từ mặt xuống cổ, tay chân, mờ dần, bong vảy và để lại thâm. 

Triệu chứng đặc trưng của bệnh sởi là nốt phát ban nổi sần trên bề mặt da

Tại sao biến chứng bệnh sởi lại nguy hiểm?

Sởi là bệnh truyền nhiễm với tốc độ lây lan nhanh kèm theo nguy cơ gặp những biến chứng nguy hiểm. Các biến chứng này có thể do virus MeV gây ra hoặc do tình trạng bội nhiễm sau sởi, hay đơn giản là do điều kiện chăm sóc và điều trị không tốt, cụ thể như sau: 

• Biến chứng do virus sởi: Thường gặp nhất là viêm phổi kẽ thâm nhiễm tế bào khổng lồ, viêm thanh khí phế quản, viêm cơ tim, viêm não và màng não cấp tính (sốt cao, co giật, rối loạn ý thức), thậm chí gây tử vong. 
• Biến chứng do tình trạng bội nhiễm: Điển hình là viêm phổi (với biểu hiện khó thở, tức ngực, thở gấp), viêm tai giữa, viêm dạ dày-ruột.
• Biến chứng do chăm sóc và điều trị không tốt: Phổ biến nhất là viêm loét giác mạc, có thể gây mù lòa; Viêm loét hoại tử hàm mặt.
• Các biến chứng khác: Một số biến chứng không điển hình như lao tiến triển, tiêu chảy cấp có thể xuất hiện trên người bệnh mắc sởi. 

Khi gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bạn nên đến cơ sở khám chữa bệnh gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời. 

>>> XEM THÊM: 6 biến chứng của bệnh sởi ở trẻ cực kỳ nguy hiểm mà cha mẹ cần lưu ý

Mách bạn cách điều trị bệnh sởi 

Tính đến nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho người mắc bệnh sởi. Những biện pháp điều trị chủ yếu xoay quanh việc giảm nhẹ triệu chứng và chăm sóc bổ sung. Bạn có thể tham khảo các biện pháp điều trị bệnh sởi dựa trên khuyến cáo của Bộ Y tế như sau: 

• Hạ sốt: Những trường hợp sốt cao (trên 38 độ C), người bệnh nên được dùng thuốc paracetamol (mỗi 4-6 tiếng, liều 10 mg/kg/lần với trẻ em và 500-1000mg với người lớn). Ngoài ra, có thể dùng các biện pháp vật lý song song như chườm mát, lau người bằng nước ấm, xông hơi,... 
• Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. Súc miệng, họng bằng nước muối sinh lý NaCl 0.9%. Không dùng các sản phẩm có chứa corticoid với người bệnh vì chúng có thể làm tình trạng sởi trầm trọng hơn. 
• Bổ sung nước: Người mắc bệnh sởi thường sốt cao dẫn đến mất nước, cho nên cần phải bổ sung đủ nước bằng đường uống hàng ngày. Một vài trường hợp đặc biệt như nôn nhiều, rối loạn điện giải, người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định dùng biện pháp bổ sung nước & điện giải thông qua truyền tĩnh mạch với sự giám sát của nhân viên y tế.

 

Uống đủ nước là cách giúp hạn chế biến chứng sởi xảy ra

• Bổ sung vitamin A: Với đối tượng mắc sởi là trẻ em, bổ sung vitamin A là việc cần thiết. Đã có nghiên cứu chứng minh rằng: Bổ sung đủ lượng vitamin A cần thiết giúp giảm nguy cơ tử vong do sởi lên đến 50%. Liều dùng vitamin A phụ thuộc vào độ tuổi và tình trạng thiếu hụt. Cụ thể:

• Với trẻ dưới 6 tháng, uống 50.000 đơn vị/ngày trong 2 ngày liên tiếp. 
• Với trẻ 6-12 tháng tuổi, uống 100.000 đơn vị/ngày trong 2 ngày liên tiếp.
• Với trẻ 12 tháng tuổi trở lên, uống 200.000 đơn vị/ngày trong 2 ngày liên tiếp. 
• Với những trường hợp đã bổ sung vitamin A nhưng vẫn có các biểu hiện thiếu hụt như: Khô mắt, đỏ mắt, đau nhức mắt,... thì cần lặp lại liều như trên sau 4 - 6 tuần.

• Điều trị nốt phát ban trên da: Sau khi bùng phát, các nốt phát ban sởi sẽ mờ dần, bong vảy và để lại vết thâm trên da, điều này gây mất thẩm mỹ, đặc biệt là các vùng da mặt, cổ, tay và chân. Bạn nên dùng chế phẩm bôi ngoài da có kết cấu gel lỏng dễ thấm, không màu để bôi lên da ngay khi có những biểu hiện đầu tiên của sởi. 

Hiện nay trên thị trường có sản phẩm gel Subạc đang được rất nhiều cha mẹ tin dùng khi có con bị bệnh sởi. Với thành phần chính là nano bạc, kết hợp với các thảo dược quý khác như: Dịch chiết neem, chitosan, kẽm salicylate. Tại Viện Công nghệ môi trường, Viện Hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam, các nhà khoa học đã nghiên cứu về khả năng diệt khuẩn của nano bạc và cho kết quả rằng chỉ cần một lượng nano bạc rất nhỏ đã tiêu diệt hoàn toàn các vi sinh vật gây bệnh, ngay cả với những chủng vi khuẩn đa kháng kháng sinh. Có thể thấy, gel Subạc có khả năng kháng khuẩn, chống viêm, kích thích nguyên bào sợi, giúp tái tạo làn da nhanh chóng, từ đó ngăn ngừa sẹo thâm do bệnh sởi gây ra. 

>>> XEM THÊM: Cách điều trị bệnh sởi ở trẻ sơ sinh chỉ với 5 loại cây cực dễ tìm

Gel Subạc giúp kháng khuẩn, ngăn ngừa sẹo thâm do bệnh sởi gây ra

4 biện pháp ngăn không cho sởi “gõ cửa” nhà bạn

Bệnh sởi nguy hiểm là vậy nhưng bạn hoàn toàn có thể đẩy lùi bằng những biện pháp hiệu quả. Dưới đây là 4 biện pháp hữu hiệu giúp phòng ngừa bệnh sởi:

Tiêm vacxin ngừa sởi

Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát bệnh tật Thế giới khuyến cáo, người dân nên tiêm phòng sởi, đặc biệt là trẻ em. Đây được coi là biện pháp phòng ngừa đặc hiệu và tối ưu nhất. 

Tại Việt Nam, theo quy định của chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia, trẻ em được khuyến cáo tiêm đủ 2 mũi vacxin ngừa sởi, mũi 1 lúc 9 tháng tuổi, mũi 2 sau 12 tháng tuổi. 

Giữ gìn vệ sinh cá nhân

Tắm rửa, vệ sinh thân thể hàng ngày, sạch sẽ. Rửa tay thường xuyên với xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. Hạn chế chạm tay lên mắt, mũi, miệng. Súc họng, miệng với nước muối sinh lý và giữ ấm cơ thể.

Dinh dưỡng đầy đủ, tập thể dục hàng ngày

Đa dạng hóa món ăn, đầy đủ dưỡng chất như chất bột đường, chất béo, protein, vitamin, khoáng chất… Tập thể dục hàng ngày, nâng cao thể trạng. 

Cốm Subạc - Tăng cường miễn dịch từ bên trong

Hệ miễn dịch suy yếu khiến trẻ dễ mắc sởi kèm theo nguy cơ biến chứng nặng hơn và thời gian hồi phục lâu hơn. Hiện nay, trên thị trường đã có một phương pháp giúp phòng ngừa sởi an toàn, hiệu quả, có thể sử dụng lâu dài, không tiềm ẩn tác dụng phụ và được các chuyên gia đánh giá cao, đó là cốm Subạc. Cốm Subạc là công thức kết hợp của nhiều loại thảo dược thiên nhiên và hoạt chất an toàn bao gồm: Cao lá neem, cao lá xoài, cao nhọ nồi, cao tạo giác thích, cao bạch chỉ, L-lysine, vitamin C, kẽm gluconate… 

Những thành phần này đều đã được chứng minh có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, tăng sức đề kháng, giảm nhẹ các triệu chứng và giảm nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng do virus, trong đó có sởi. Sản phẩm được bào chế dưới dạng cốm, dùng đường uống nên dễ dàng sử dụng cho mọi lứa tuổi, kể cả trẻ em, giúp nâng cao đề kháng, tăng cường miễn dịch cho cả gia đình. 

Ngoài ra, nếu đang mắc bệnh sởi, bạn nên sử dụng kết hợp chế phẩm bôi ngoài da gel Subạc với cốm Subạc để có thể vừa cải thiện triệu chứng ngoài da, vừa phối hợp tăng cường miễn dịch từ bên trong cơ thể. Từ đó, giúp rút ngắn thời gian mắc bệnh, ngăn ngừa hình thành sẹo thâm tối ưu. 

Nhiều năm có mặt trên thị trường, bộ đôi sản phẩm Subạc không chỉ được đánh giá cao bởi các chuyên gia mà còn nhận được sự tin tưởng của rất nhiều khách hàng, đặc biệt là các bậc phụ huynh trong quá trình cải thiện các bệnh lý liên quan đến virus cho con nhỏ. 

Cốm Subạc giúp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh sởi hiệu quả, an toàn

Sởi là bệnh truyền nhiễm, lây lan nhanh và có thể đe dọa tính mạng người mắc, đặc biệt là trẻ em dưới 5 tuổi. Hy vọng thông qua bài viết, bạn sẽ có thêm kiến thức về nguyên nhân, triệu chứng của bệnh sởi cũng như cách phòng và điều trị hiệu quả. Nếu còn bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc nào, bạn đừng ngần ngại gọi điện đến (zalo/viber): 0916755060 – 0916757545, các chuyên gia sẽ giải đáp chi tiết.

LINK THAM KHẢO

https://www.nhs.uk/conditions/measles/

https://www.cdc.gov/measles/cases-outbreaks.html

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/measles/symptoms-causes/syc-20374857